Δεν γίνεται να αγαπάς το ελαιόλαδο, να το εξυμνείς και να το καταναλώνεις ενώ παράλληλα έχεις και ένα – δυο μπουκάλια με σπορέλαιο στο ντουλάπι σου. Δεν γίνεται. Δεν πρέπει! Δεν μου φαίνεται καθόλου περίεργο βέβαια ότι ο κόσμος αγοράζει σπορέλαια παρόλο που – για εμένα τουλάχιστον – είναι (μακράν) η πιο βλαβερή τροφή που μπαίνει στο ανθρώπινο σώμα.
Από την αρχή να ξεκαθαρίσουμε ότι πρόκειται για μια “παρά φύσιν” τροφή του ανθρώπου, κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα από τον τρόπο που παράγεται. Από το 1920 περίπου ανακαλύφθηκε ότι μπορεί να παραχθεί μια φτηνή λιπαρή ουσία από τα δημητριακά που τα καλλιεργούσαμε μέχρι τότε μόνο σαν τροφή των ζώων (καλαμπόκι, σόγια, ηλίανθος). Έτσι, τα σπορέλαια με την τρομερή υποστήριξη της πανίσχυρης βιομηχανίας που τα παράγουν, όπως και άλλα πολύ βλαβερά παρόμοια παρασκευάσματα (μαργαρίνες) έχουν εκτοπίσει σημαντικά στις μεσογειακές χώρες το ελαιόλαδο και στις άλλες χώρες (π.χ. ΗΠΑ, Γαλλία, Αγγλία) άλλες φυσικές λιπαρές ουσίες (βούτυρο, λίπος ζώων).
Ο λόγος της επικράτησης των σπορέλαιων; Χαμηλό κόστος σε σύγκριση με το ελαιόλαδο ή το βούτυρο παράλληλα με την άγνοια για τις εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Κατ’ αρχάς λίγοι ξέρουν ότι τα σπορέλαια παράγονται μέσα από μια “σκληρή” βιομηχανική διαδικασία με τη βοήθεια προϊόντων των… διυλιστηρίων τα οποία παράγουν ένα εξαιρετικά πτητικό υγρό, το εξάνιο, λίγο πριν την παραγωγή τελική βενζίνης, ώστε μέσω της εξάτμισης του να μπορέσουμε να παραλάβουμε το σπορέλαιο. Σκεφτείτε να παίρναμε με παρόμοιο τρόπο π.χ. το φρέσκο γάλα… Δεν θα το ακουμπάγαμε!
Η βασικότερη αιτία που τα σπορέλαια (τα οποία ονομάζονται και Ωμέγα-6 ή απλά “πολυακόρεστα λιπαρά” λόγω του πολύ μεγάλου ποσοστού πολυακόρεστων λιπαρών που περιέχουν) προκαλούν μεγάλες βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό, είναι η προκαρκινική τους δράση (δηλαδή ευνοούν την εμφάνιση καρκίνου μέσω μηχανισμών που αφορούν τον μεταβολισμό των λιπαρών ουσιών).
Τα πολυακόρεστα Ωμέγα-6 λιπαρά (σπορέλαια) πρέπει να έχουν μια χαμηλή αναλογία γύρω στο 5 προς 1 ή έστω 8 με 10 προς 1 με μία άλλη ομάδα λιπαρών ουσιών που ονομάζονται Ωμέγα 3 λιπαρά (τα γνωστά μας ιχθυέλαια). Τα σπορέλαια (Ω-6) έχουν αντίθετη δράση και είναι ανταγωνιστικά με τα ωφέλιμα ιχθυέλαια (Ω-3) παλεύοντας ποιο από τα δύο είδη θα εγκατασταθεί στα κύτταρα του οργανισμού μας. Σήμερα, στις χώρες με δυτικού τύπου διατροφή, η αναλογία έχει ξεφύγει και πάει προς το 15 προς 1 όταν ξέρουμε ότι ξεκίνησε από 5 προς 1.
Λόγω αυτής της μεγάλης (κακής) αναλογίας αρχίζει και δημιουργείται η βλαπτική δράση των σπορέλαιων με ανάπτυξη φλεγμονοδών δράσεων στον οργανισμό. Η ιατρική επιστήμη και η επιδημιολογία γνωρίζουν πολύ καλά ότι όσο περισσότερα πολυακόρεστα λιπαρά (σπορέλαια) καταναλώνουμε τόσο μειώνεται η ευεργετική επίδραση των πολύτιμων Ω3 λιπαρών οξέων στον οργανισμό μας με αποτέλεσμα να αρχίζουν οι φλεγμονώδεις δράσεις με πολυεπίπεδες αρνητικές επιπτώσεις. Δηλαδή δεν έχουμε κανένα όφελος το να τρώμε τηγανισμένα ψάρια μέσα σε σπορέλαιο αφού τα ωφέλιμα ιχθυέλαια (Ω-3) εξουδετερώνονται από τα πρόσθετα πολυακόρεστα (Ωμέγα-6) που παίρνουμε από τα τηγανόλαδα που είναι σπορέλαιο.
Οι αμέτρητες μελέτες που έχουν γίνει στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα αποδεικνύουν χωρίς καμιά απολύτως αμφιβολία τηνπολυμέτωπη βλάβη που προκαλούν τα πολυακόρεστα λιπαρά (σπορέλαια). Θα σας μεταφέρω εδώ ένα απόσπασμα από το μοναδικό ελληνικό επίσημο κείμενο που έχει να κάνει με την διατροφή μας και που ονομάζεται “Διατροφικές Οδηγίες για Ενήλικους Ελληνες”. Το κείμενο αυτό συντάχθηκε γύρω στο 2000 από ομάδα 20 καθηγητών Ιατρικής και υποβλήθηκε στην ΕΕ ως ο μοναδικός ελληνικός κώδικας διατροφής.
Γράφει λοιπόν ότι «… τα πολυακόρεστα λιπαρά (σ.σ. δηλ. τα σπορέλαια) έχουν κατηγορηθεί για καρκινογένεση σε ζώα, ακόμη και για καρκινογένεση σε ανθρώπους σε μερικές μελέτες – and even human carcinogenesis in some studies». Πέρα από αυτό και μόνο λίγα μπορώ να προσθέσω.
Επίσης, ο ακαδημαϊκός καθηγητής κύριος Δ. Τριχόπουλος έχει τεκμηριώσει την διασύνδεση της κατανάλωσης πολυακόρεστων λιπαρών (σπορέλαια) με την αύξηση θνησιμότητος (κατά 44%) στους διαβητικούς σε αντίθεση με το ελαιόλαδο που δεν επιφέρει καμία αρνητική επίπτωση. Σε άλλες μελέτες πάλι ο καθηγητής κύριος Τριχόπουλος επιβεβαιώνει την σημαντική βλαπτικότητα από την κατανάλωση σπορέλαιων στον καρκίνο του προστάτη (με αρχηγό εδώ τα γαλακτοκομικά, λόγω ίσως των ορμονών που αναπόφευκτα περιέχουν).
Αλλά και οι γυναίκες να μην εφησυχάζουν… Εδώ έχουμε να αναφέρουμε την σημαντική μείωση της οστικής μάζας στο ισχίο (σε γυναίκες αλλά και άνδρες) από την κατανάλωση πολυακόρεστων λιπαρών = σπορέλαιων. Για τα παιδιά υπάρχουν τα κακά νέα από την τεκμηριωμένη διασύνδεση άσθματος και κατανάλωσης σπορέλαιων (να θυμίσω ότι όλες οι διαβολεμένες μαργαρίνες που μας προτρέπουν να ταΐζουμε τα παιδιά μας είναι 100% από σπορέλαια).
Τη σχέση των σπορέλαιων (Ω-6) προς τα ιχθυέλαια (Ω-3), δηλαδή πόσο μας επιβαρύνουν τα σπορέλαια, μελέτησαν και Έλληνες καθηγητές με επικεφαλής τον καθηγητή καρδιολογίας κύριο Χριστόδουλο Στεφανάδη. Πώς έκαναν την μελέτη τους μέσα στα πλαίσια της Attica Study; Πολύ απλά πήραν δείγματα αίματος και βρήκανε ακριβώς την αναλογία των πολυακόρεστων λιπαρών Ω-6 σε σχέση προς τα Ω-3 λιπαρά (ιχθυέλαια). Οι ποσότητες των σπορέλαιων που κυκλοφορούσαν (όπως ήταν φυσικό με τόσα σπορέλαια που πωλούνται στα Σ/Μ) στο αίμα ήταν πολύ υψηλές (15 προς 1) και έτσι για επίλογο στο θέμα μας σας γράφω το συμπέρασμα αυτής της σημαντικής μελέτης
«… Ο υψηλός λόγος Ω-6 προς Ω-3 (σ.σ. δηλαδή η αναλογία των σπορέλαιων προς τα ιχθυέλαια) θεωρείται ότι σχετίζεται με την προαγωγή της παθογένεσης πολλών εκφυλιστικών ασθενειών όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος, οι φλεγμονώδεις και τα αυτοάνοσα νοσήματα και αυτό μπορεί, τουλάχιστον εν μέρει, να εξηγήσει τα αυξημένα ποσοστά νοσηρότητας που οφείλονται σε χρόνιες ασθένειες στον πληθυσμό μας».
Βασίλης Φραντζολάς
Σχόλια