Τη συνέχιση της «χαμηλής πτήσης» στις χορηγήσεις δανείων αναμένουν και για τη φετινή χρονιά οι τράπεζες. Οπως εκτιμούν, το 2014 ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης θα κυμανθεί μεταξύ -2% και -3% έναντι πτώσης περίπου 4% το 2013. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα δάνεια του ιδιωτικού τομέα τον περασμένο Νοέμβριο ήταν μειωμένα κατά 3,83%.
Την περίοδο 2009-2013 τα υπόλοιπα δανείων προς επιχειρήσεις - νοικοκυριά έχουν μειωθεί κατά 39 δισ. ευρώ εξαιτίας της κρίσης. Η βίαιη απομείωση είναι αποτέλεσμα της εξαιρετικά άσχημης κατάστασης ρευστότητας (οι καταθέσεις έχουν υποχωρήσει κατά 75 δισ. ευρώ σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα) αλλά και της διάχυτης αβεβαιότητας για την έκβαση της κρίσης που αποθαρρύνει τα αξιόχρεα νοικοκυριά και επιχειρήσεις να ανοίξουν νέα «μέτωπα» καθώς και τις τράπεζες να διαθέσουν στην αγορά την περιορισμένη ρευστότητα που διαθέτουν.
Στελέχη τραπεζών σημειώνουν στην «Κ» ότι αν η εξέλιξη της οικονομίας επιβεβαιώσει τις θετικές προσδοκίες -αναμένεται θετικός ρυθμός ανάπτυξης το 2014- τότε ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης θα διαμορφωθεί κοντά στο -2%, ίσως και λίγο καλύτερα. Για το 2015 προβλέπεται επιστροφή σε θετικό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης ύστερα από πέντε χρόνια συρρίκνωσης. Ωστόσο, υπογραμμίζουν, η πρόβλεψη για σταθεροποίηση και ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης από το 2015 στηρίζεται στην παραδοχή ότι οι οικονομικές εξελίξεις θα είναι θετικές. Δηλαδή οι θετικές ενδείξεις των τελευταίων μηνών θα παγιωθούν και γρήγορα θα μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες εξελίξεις. Σημειώνουν ότι αν οι συνθήκες ανατραπούν για άλλη μία φορά και επανέλθει η αβεβαιότητα, τότε η οικονομία θα παραμείνει σε αρνητική τροχιά και το 2014, επιδεινώνοντας τις συνθήκες ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα με πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις.
Σημειώνεται ότι σε σχέση με το τέλος του 2009, τα δάνεια προς επιχειρήσεις έχουν μειωθεί κατά 26,3 δισ. ευρώ ή κατά 20,2%, καθώς στο τέλος Νοεμβρίου το υπόλοιπο δανείων προς επιχειρήσεις είχε διαμορφωθεί στα 103,7 δισ. ευρώ έναντι 130,04 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009. Αντίστοιχα, ο δανεισμός προς νοικοκυριά μειώθηκε κατά 18 δισ. ευρώ ή 15,2% και διαμορφώνεται στα 100,9 δισ. ευρώ από 119 δισ. ευρώ το 2009.
Σύμφωνα με τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών κατά την περίοδο 2014-2017 θα έχουμε μικρή αύξηση στις χορηγήσεις δανείων και κατά συνέπεια η ανάπτυξη δεν θα στηριχθεί σε νέες πιστώσεις αλλά θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές πηγές. Στελέχη τραπεζών, που μετείχαν στις διαπραγματεύσεις για τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών με την τρόικα, υποστηρίζουν ότι οι τεχνοκράτες της τρόικας θεωρούν ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα από τα οποία φαίνεται ότι χώρες που βρέθηκαν σε βαθιά ύφεση δεν επέστρεψαν στην ανάπτυξη μέσω «επιθετικής» πιστωτικής επέκτασης αλλά μέσω της εφαρμογής πολιτικών για την προσέλκυση επενδύσεων, την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας και την αύξηση της απασχόλησης.
Την περίοδο 2009-2013 τα υπόλοιπα δανείων προς επιχειρήσεις - νοικοκυριά έχουν μειωθεί κατά 39 δισ. ευρώ εξαιτίας της κρίσης. Η βίαιη απομείωση είναι αποτέλεσμα της εξαιρετικά άσχημης κατάστασης ρευστότητας (οι καταθέσεις έχουν υποχωρήσει κατά 75 δισ. ευρώ σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα) αλλά και της διάχυτης αβεβαιότητας για την έκβαση της κρίσης που αποθαρρύνει τα αξιόχρεα νοικοκυριά και επιχειρήσεις να ανοίξουν νέα «μέτωπα» καθώς και τις τράπεζες να διαθέσουν στην αγορά την περιορισμένη ρευστότητα που διαθέτουν.
Στελέχη τραπεζών σημειώνουν στην «Κ» ότι αν η εξέλιξη της οικονομίας επιβεβαιώσει τις θετικές προσδοκίες -αναμένεται θετικός ρυθμός ανάπτυξης το 2014- τότε ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης θα διαμορφωθεί κοντά στο -2%, ίσως και λίγο καλύτερα. Για το 2015 προβλέπεται επιστροφή σε θετικό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης ύστερα από πέντε χρόνια συρρίκνωσης. Ωστόσο, υπογραμμίζουν, η πρόβλεψη για σταθεροποίηση και ανάκαμψη της πιστωτικής επέκτασης από το 2015 στηρίζεται στην παραδοχή ότι οι οικονομικές εξελίξεις θα είναι θετικές. Δηλαδή οι θετικές ενδείξεις των τελευταίων μηνών θα παγιωθούν και γρήγορα θα μετουσιωθούν σε συγκεκριμένες εξελίξεις. Σημειώνουν ότι αν οι συνθήκες ανατραπούν για άλλη μία φορά και επανέλθει η αβεβαιότητα, τότε η οικονομία θα παραμείνει σε αρνητική τροχιά και το 2014, επιδεινώνοντας τις συνθήκες ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα με πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις.
Σημειώνεται ότι σε σχέση με το τέλος του 2009, τα δάνεια προς επιχειρήσεις έχουν μειωθεί κατά 26,3 δισ. ευρώ ή κατά 20,2%, καθώς στο τέλος Νοεμβρίου το υπόλοιπο δανείων προς επιχειρήσεις είχε διαμορφωθεί στα 103,7 δισ. ευρώ έναντι 130,04 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009. Αντίστοιχα, ο δανεισμός προς νοικοκυριά μειώθηκε κατά 18 δισ. ευρώ ή 15,2% και διαμορφώνεται στα 100,9 δισ. ευρώ από 119 δισ. ευρώ το 2009.
Σύμφωνα με τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών κατά την περίοδο 2014-2017 θα έχουμε μικρή αύξηση στις χορηγήσεις δανείων και κατά συνέπεια η ανάπτυξη δεν θα στηριχθεί σε νέες πιστώσεις αλλά θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές πηγές. Στελέχη τραπεζών, που μετείχαν στις διαπραγματεύσεις για τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών με την τρόικα, υποστηρίζουν ότι οι τεχνοκράτες της τρόικας θεωρούν ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα από τα οποία φαίνεται ότι χώρες που βρέθηκαν σε βαθιά ύφεση δεν επέστρεψαν στην ανάπτυξη μέσω «επιθετικής» πιστωτικής επέκτασης αλλά μέσω της εφαρμογής πολιτικών για την προσέλκυση επενδύσεων, την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας και την αύξηση της απασχόλησης.
Σχόλια