Ενα χάλκινο σπαθί με επιχρυσωμένη ελεφαντοστέινη λαβή, χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια, κύπελλα από χρυσό, ασήμι και χαλκό, τεμάχια ελεφαντοστού με εγχάρακτες παραστάσεις και πάνω από χίλιες ψήφοι από ημιπολύτιμους λίθους ήταν μεταξύ των πλουσιοπάροχων κτερισμάτων, που συνόδευσαν τον πολεμιστή του 1500 π.Χ. στην τελευταία του κατοικία. Ο ασύλητος, λακκοειδής τάφος της υστεροελλαδικής περιόδου ήρθε στο φως κοντά στο μυκηναϊκό ανάκτορο του Νέστορα, στην Πύλο, στη διάρκεια ερευνών διεθνούς αρχαιολογικής ομάδας υπό τη διεύθυνση των Jack L. Davis και Sharon R. Stocker από το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι (Οχάιο, ΗΠΑ). Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για την πλέον εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης πλούτου σε προϊστορικά ταφικά μνημεία της ηπειρωτικής Ελλάδας, που έχει εντοπιστεί τα τελευταία 65 χρόνια.
Τα περισσότερα από 1.400 ευρήματα του τάφου, όπως οι σφραγιδόλιθοι με παραστάσεις εμπνευσμένες από τα ταυροκαθάψια, φέρουν έντονες επιρροές από τη μινωική τέχνη ή κατασκευάστηκαν στην Κρήτη. Αλλωστε, ο επιφανής νεκρός πολεμιστής, ηλικίας από 30 έως 35 ετών, πιθανότατα κατοικούσε στη λαξευμένη και διακοσμημένη σύμφωνα με τα μινωικά πρότυπα Ακρόπολη του Εγκλιανού, αναφέρουν οι ανασκαφείς, οι οποίοι εργάζονται εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες στην περιοχή της Πυλαίας. Προσθέτουν, μάλιστα, ότι η ποσότητα των κοσμημάτων που εντοπίστηκαν στον τάφο, ανατρέπει τη θεωρία ότι τα κοσμήματα συνόδευαν κυρίως γυναικείες ταφές.
Ο σκελετός του άνδρα βρέθηκε στο δάπεδο του μνημείου μέσα σε ξύλινο φέρετρο, με όπλα αφημένα στην αριστερή του πλευρά και ημιπολύτιμους λίθους (αμέθυστος, αχάτης, χρυσός κ.ά.), σφραγιδόλιθους και προσωπικά αντικείμενα στα δεξιά του. Κοντά στον λαιμό του είχε τοποθετηθεί μία σπάνια και εξαιρετικά διατηρημένη χρυσή αλυσίδα, ενώ στα πόδια του βρέθηκαν ένα ελεφαντοστέινο πλακίδιο με απεικόνιση φτερωτού γρύπα και ένας χάλκινος καθρέπτης με ελεφαντοστέινη λαβή. Τα κτερίσματα, που βρίσκονταν πάνω στο φέρετρο (μία μεγάλη χάλκινη λεκάνη, λωρίδες χαλκού πιθανώς από την πανοπλία του πολεμιστή, διάτρητοι χαυλιόδοντες αγριόχοιρου από το κράνος του και χάλκινες πρόχοι), διασκορπίστηκαν μετά τη διάλυσή του και θρυμματίστηκαν πάνω στον σκελετό, γεγονός που δυσχέρανε την πορεία της ανασκαφής.
Οι ανασκαφές
Μολονότι το ανάκτορο του Νέστορος ανακαλύφθηκε το 1939 από τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη, οι ανασκαφές του Carl Blegen, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι, είχαν έως τώρα επικεντρωθεί κυρίως στην ύστερη φάση του, δηλαδή μετά το 1300 π.Χ. και μέχρι την καταστροφή του από πυρκαγιά, έναν αιώνα αργότερα. Αντίθετα, οι Davis και Stocker εστίασαν την έρευνά τους στην πρώιμη περίοδο του συγκροτήματος και έφεραν στο φως μία από τις τέσσερις πλευρές του μυκηναϊκού τάφου την πρώτη κιόλας μέρα της ανασκαφής, τον περασμένο Μάιο, δίπλα στον μεγάλο συλημένο θολωτό τάφο IV του Εγκλιανού.
Το ανασκαφικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου τoυ Σινσινάτι διεξήχθη από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, υπό την άμεση εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και με τη συμμετοχή 45 επιστημόνων και φοιτητών από πανεπιστήμια του εξωτερικού. Εκτός από τον λακκοειδή τάφο, αποκαλύφθηκαν οικοδομικά κατάλοιπα μικρών σπιτιών, ένα μικρό τμήμα από την πρώιμη οχύρωση της ακρόπολης, καθώς και ένας αποθέτης της Μέσης και Υστερης Εποχής του Χαλκού.
Σχόλια