Αμφίπολη: Η έγχρωμη αναπαράσταση του ψηφιδωτού

Μία εντυπωσιακή έγχρωμη αναπαράσταση του ψηφιδωτού που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης δημιούργησε ο ζωγράφος Γεράσιμος Γερολυμάτος. 

Θυμίζουμε ότι ο Γερολυμάτος είχε πρόσφατα αποδώσει σχεδιαστικά τόσο τις Καρυάτιδες όσο και την πύλη που βρίσκεται στην είσοδο του μνημείου, διασταυρώνοντας στοιχεία για τις διαστάσεις των ευρημάτων. Ο ίδιος περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζει το χώρο και ακολουθεί τη σκέψη του αρχιτέκτονα. 

Όπως αναφέρει ο ίδιος σε ανάρτησή του στο FACEBOOK:

"Λίγο πριν ολοκληρώσω, κατά δύναμη, τη μεταφορά του ψηφιδωτού των 4,5 μ. που βλέπετε, σε υπό κλίμακα διάσταση 10 εκ, στο σημείο που του αναλογεί στην έγχρωμη αναπαράσταση που ζωγραφίζω και η οποία είναι έτοιμη κατά ένα 80%, θα κάνω μια παύση, για να γράψω τα εξής.

Πρόκειται για ένα πραγματικό αριστούργημα της αρχαίας τέχνης! Η τέχνη του ψηφιδωτού, ανήκει αναμφίβολα στις εικαστικές τέχνες και μάλιστα πρέπει να θεωρείται είδος-κλάδος της ζωγραφικής, φορητής ή μνημειακής. Η διαφοροποίηση όμως από την ζωγραφική καθορίζεται από τα διαφορετικά υλικά που χρησιμοποιούν. Αυτό που ο ζωγράφος μπορεί εύκολα να αποδώσει με λεπτομέρεια (έκφραση, κίνηση, πλαστικότητα) μέσω των χρωμάτων, για τον ψηφιδοθέτη είναι πιο δύσκολο, καθώς τον περιορίζει το άκαμπτο και σκληρό υλικό των ορυκτών-πετρών που χρησιμοποιεί. Για αυτό και τα ψηφιδωτά, πολύ συχνά, διατηρούν μια συμπαγή μεγαλοπρέπεια, καθώς αποδίδουν με αδρές γραμμές και με αυτόνομα χρωματικά στοιχεία που αλληλοσυμπληρώνονται από το μάτι (πάντα πίστευα ότι ο "πουαντιγισμός" έλκει την αφετηρία του από τη λογική της ανασύνθεσης των ψηφίδων, απλά οι Σερά και Σινιάκ τις έκαναν πινελιές) την "γενικότητα" μιας σύνθεσης.

Αυτό όμως το ψηφιδωτό, κάνει την διαφορά! Εδώ μιλάμε πλέον, για υψηλή ζωγραφική με βοτσαλάκια! Ο ψηφιδογράφος αποδείχθηκε ένας μεγάλος Μάστορας, που τιθάσευσε το υλικό και τις εκφραστικές του δυνατότητες, όπως ακριβώς και ο ηνίοχος που έχει τον έλεγχο πάνω στα δύο λευκά άτια που σέρνουν το άρμα! 
Έχει τα πάντα! Κίνηση, εκφραστικότητα μορφών, χρωματική αρμονία, αλλά και αντιθέσεις. Έχει αξιοσημείωτη πλαστικότητα και ακριβή απόδοση ανατομικών λεπτομερειών, ενώ ως σύνθεση, είναι απλά εξαιρετική από κάθε άποψη (τοποθέτηση μορφών στο χώρο-φορά, όγκοι κλπ).

Όμως το βασικότερο όλων, που κάνει το έργο να ξαναγράφει την ιστορία της τέχνης από την αρχή, είναι η ξεκάθαρη και μάλιστα υπό δύσκολη κλίση, προοπτική απεικόνιση του έργου! Το άρμα, δεν κινείται τελείως προς τα πλάγια! Τα άλογα και το άρμα, είναι σαν έτοιμα να πηδήξουν έξω από την κορνίζα, από μια θέση σχεδόν 3/4, καθώς βλέπει κανείς τον άξονα του άρματος!

Σκέφτομαι, λοιπόν, και κλείνω με αυτό, εκείνα που διάβαζα κάποτε στα δεκάδες βιβλία ιστορίας της τέχνης, κυρίως ξένων συγγραφέων, και τα πίστευα, πως η προοπτική ήταν κάτι που ανακάλυψαν "επιστημονικά" ο Μασάτζιο και άλλοι Ιταλοί καλλιτέχνες στο μέσον περίπου του 15ου αιώνα, και πως δεν υπήρχε η γνώση της στους καλλιτέχνες της αρχαίας εποχής, ή τουλάχιστον πως δεν ήταν σε ευρεία χρήση. Το ψηφιδωτό αυτό, δείχνει το αντίθετο, υπό μια οπτική, που σίγουρα θα την ζήλευαν οι αναγεννησιακοί "επιστήμονες".
Ο νεκρός καλλιτέχνης, που ούτε η σκόνη του δεν έχει μείνει και όπως φαίνεται, ούτε και το όνομα του, παραδίδει μετά από 2.320 χρόνια, μαθήματα Ιστορίας της τέχνης, προς κάθε ενδιαφερόμενο.....".